Shrek - amerykański film animowany z 2001 roku w reżyserii Andrew Adamsona i Vicky Jensona będący adaptacją książki Shrek! autorstwa Williama Steiga.
W 2001 roku film zdobył Oscara w kategorii najlepszy film animowany pełnometrażowy. Był to pierwszy Oskar w tej kategorii, gdyż nagrodę tę zaczęto przyznawać dopiero od 2001 r. Piosenki w filmie śpiewają: Smash Mouth, Joan Jett, The Proclaimers, Jason Wade, The Baha Men i Rufus Wainwright. Animacja doczekała się kontynuacji w 2004 roku – Shrek 2 i Shrek Trzeci w 2007 roku. Zaplanowane dwie kolejne części: Shrek goes Four (2010) będacy prequelem całej serii oraz Shrek 5 (2013) będący ostatnią częścią.
Fabuła
Jest to opowieść o dużym, zielonym ogrze o imieniu Shrek. Chce on za wszelką cenę odzyskać spokój na terenie swojej posiadłości,na którą zły lord Farquaad zesłał różne bajkowe postacie (zarówno Wilka, jak i trzy ślepe myszy),dlatego wyrusza do niego, aby te "dziwadła" przetransportował w inne miejsce. Ogr dostaje zadanie - uwolnić ze smoczej wieży piękną królewnę Fionę, którą lord wybrał jako swoją przyszłą żonę. W zamian dostanie prawo do gruntu i zagwarantowany święty spokój. W wyprawie towarzyszy mu gadatliwy Osioł. Oczywiście misja zakończy się sukcesem. Niby wszystko pięknie, ALE.. Shrek i Fiona zakochują się w sobie, co znacznie komplikuje sprawę. Po kilku zwrotach akcji, wszystko kończy się dobrze - ślub, Farquaad zostaje zjedzony przez smoczycę, która zakochała się w Ośle ze wzajemnością (miłość jest ślepa).
W międzyczasie ( gdzieś pomiędzy końcówką podróży trójki głównych bohaterów do zamku lorda, a zjedzeniem karakana przez smoczycę) okazuje się, że na Fionę został rzucony urok - w dzień jest piękna, w nocy szkaradna (staje się ogrem), a czar może przerwać jedynie pocałunek ukochanego. Po pocałunku Shreka Fiona staje się ogrem. Dlaczego? Przecież miała być piękna? Shrek kwituje to tak : "Dla mnie jesteś piękna". I wszystko jasne.
Tu kończą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
Obsada
- Mike Myers - Shrek
- Eddie Murphy - Osioł
- Cameron Diaz - Królewna Fiona
- John Lithgow - Lord Farquaad
- Vincent Cassel - Robin Hood
i inni
Wersja polska
Opracowanie wersji polskiej: START INTERNATIONAL POLSKA
Reżyseria: Joanna Wizmur
Dialogi polskie: Bartosz Wierzbięta
Kierownictwo muzyczne: Marek Klimczuk
Teksty piosenek: Bartosz Wierzbięta, Jacek Bończyk
W wersji polskiej udział wzięli:
- Zbigniew Zamachowski – Shrek
- Jerzy Stuhr – Osioł
- Agnieszka Kunikowska – Królewna Fiona
- Adam Ferency – Lord Farquaad
- Janusz Zadura – Robin Hood
oraz
- Tomasz Bednarek – Ciastek
- Anna Apostolakis-Gluzińska – Smoczyca
- Krzysztof Banaszyk – Kapitan straży Lorda Farquaada
- Jarosław Boberek –
- Pierwsza ślepa mysz,
- Teloniusz
- Wojciech Paszkowski –
- Druga ślepa mysz,
- Trzy świnki
- Janusz Wituch – Trzecia ślepa mysz
- Jarosław Domin – Pinokio
- Andrzej Gawroński – Gepetto
- Adam Bauman – Jeden z rycerzy Lorda Farquaada
- Zbigniew Konopka – Jeden z rycerzy Lorda Farquaada
- Jacek Kopczyński – Jeden z rycerzy Lorda Farquaada
- Zbigniew Suszyński – Magiczne Lustro
- Mirosław Zbrojewicz – Wilk
- Krzysztof Królak – Miś w klatce
- Ewa Smolińska
- Tomasz Steciuk
- Elżbieta Jędrzejewska
- Przemysław Dąbrowski
- Katarzyna Kwiatkowska
i inni
Piosenki śpiewają: Jacek Bończyk, Wojciech Dmochowski, Wojciech Paszkowski, Katarzyna Pysiak, Tomasz Steciuk, Paweł Strymiński, Beata Wyrąbkiewicz i inni
Nagrody
Film zdobył wiele nagród m.in.:
- Oscara za najlepszy film animowany pełnometrażowy (2001)
- Złotą Palmę dla najlepszego reżysera (Vicky Jenson)
Był ponadto nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy Scenariusz Adaptowany. Otrzymał również 4 nominacje do MTV Movie Awards w kategoriach Najlepszy Film, Najlepsza Rola Komediowa (zarówno Mike Myers, jak i Eddie Murphy) oraz Najlepszy Zespół (Cameron Diaz, Eddie Murphy i Mike Myers).
Ciekawostki
- Jeden z portretów wiszących w sypialni Farquaada przedstawia go jako Wenus w "Narodzinach Wenus" Boticellego.
- Imię Shrek wywodzi się z języka jidysz, skąd wzięło się z niemieckiego schrecken (straszyć), albo schrecklich (brzydki).
- Gdy film był już gotowy, tytułowy bohater mówił w nim z kanadyjskim akcentem, ale Mike Myers zapragnął, by był to szkocki akcent – pragnienie aktora zrealizowano.
- Zaklęcie rzucone na Fionę brzmiało: "...za dnia pięknością, w nocy zaś szkaradą. Póty czar będzie trwał, póki miłości poznasz słodki smak i prawdziwy swój przybierzesz kształt...". Lecz po pocałunku ze Shrekiem nadal jest ogrzycą a w drugiej części filmu dowiadujemy się że jej matka jest człowiekiem a ojciec żabą, więc przybrała prawdziwy kształt. Przybrała na stałe kształt ogra, dlatego, że z związków żab i ludzi powstają ogry.
- Na podstawie serii filmów powstała gazeta (dwutygodnik) "Na tropie Shreka".
- Drzwi do ubikacji Shrek'a same się zamykają (jakby były "nienaoliwione").
- "Hallelujah" w filmie jest śpiewana nie przez Rufusa Wainwrighta lecz przez Johna Cale.
- Kiedy Shrek i Osioł udają się po Fionę, gaszą ognisko Shrek parzy sobie stopę, a Osioł zalewa je moczem.