Uniwersytet (łac.
universitas magistrorum et scholarium, 'ogół nauczycieli i uczniów') - najstarszy rodzaj szkoły wyższej o charakterze nietechnicznym, której celem jest przygotowanie kadr pracowników naukowych oraz kształcenie wykwalifikowanych pracowników. Jednostki organizacyjne uniwersytetu posiadają uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora co najmniej w dwunastu dyscyplinach, w tym przynajmniej po dwa uprawnienia w dziedzinach nauk humanistycznych, społecznych lub teologicznych, matematycznych, fizycznych lub technicznych, przyrodniczych oraz prawnych lub ekonomicznych.
Politechnika, Uniwersytet technologii (gr. polýtechnos biegłość w wielu sztukach) jest to rodzaj akademickiej wyższej uczelni o profilu technicznym, nastawionej na interdyscyplinarny kierunek kształcenia, zapewniająca możliwość uzyskania tytułów zawodowych: inżynier i magister inżynier oraz stopni naukowych: doktor inżynier i doktor habilitowany inżynier. Pierwsze uczelnie techniczne powstały w Paryżu w XVIII w. Jedną z nich była uczelnia École polytechnique powstała w 1795 roku. Pierwszą uczelnią prowadzącą nauki w języku polskim od 1915 była Politechnika Warszawska (istniejąca od 1898 jako Instytut Politechniczny w Warszawie z rosyjskim językiem wykładowym). Na obecnym terenie Rzeczypospolitej najstarszą politechniką jest Politechnika Gdańska założona w 1904 (do 1945 z niemieckim językiem wykładowym). Najstarszą polską politechniką jest Politechnika Lwowska, założona w 1844, a od 1870 z polskim językiem wykładowym, obecnie na Ukrainie.
W Polsce szkoła wyższa może używać w nazwie wyraz politechnika, jeśli jej jednostki organizacyjne posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora w co najmniej sześciu dyscyplinach, w tym co najmniej w czterech dyscyplinach w zakresie nauk technicznych.
Akademia - (łc. academia z gr. Akadémia) 1. Akademia Platońska – szkoła filozoficzna, założona przez Platona ok. 387 r. p.n.e. w gaju Akademosa, zgromadzenie uczonych lub artystów, którzy kształcą się pod kierunkiem wybitnego autorytetu, mające na celu rozwój nauki i sztuki. Pierwsze akademie powstały w epoce renesansu we Włoszech. Model współczesnej akademii nauk jako instytucji publicznej o zasięgu ogólnokrajowym ukształtował się XVII–XVIII w. Obecnie także- nazwa niektórych szkół wyższych kształcących specjalistów w różnych dziedzinach wiedzy. Akademiami nazywa się niektóre wyższe uczelnie (np. Akademia Medyczna, Akademia Sztuk Pięknych) albo instytucje, które są zgromadzeniami uczonych, literatów lub artystów (np. Polska Akademia Nauk).
Szkoła wyższa - jednostka organizacyjna państwowa lub prywatna działająca na podstawie przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym lub w przypadku uczelni kościelnych na podstawie umowy Rządu RP z władzami odpowiedniego kościoła. W polskim systemie edukacji jest to uczelnia kształcąca absolwentów liceów i techników, którzy zdali egzamin maturalny. Studia I stopnia kończą się nadaniem tytułu zawodowego licencjata lub inżyniera,II stopnia - magistra, magistra inżyniera . Niektóre kierunki mają jednak formę jednolitych studiów magisterskich i kończą się one uzyskaniem tytułu magistra lub lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii. Ukończenie studiów II stopnia lub jednolitych studiów magisterskich pozwala kontynuować naukę na studiach doktoranckich pozwalających uzyskać stopień naukowy doktora.
Poszczególne wydziały szkoły wyższej mogą być uprawnione do nadawania stopni naukowych doktora oraz doktora habilitowanego. Szkoła wyższa posiadająca przynajmniej jedno uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora ma status uczelni akademickiej, a nie spełniająca tego warunku, uczelni zawodowej.
Poszczególne kierunki studiów w szkole wyższej podlegają akredytacji, polegającej na sprawdzeniu, czy dany kierunek odpowiada przewidzianym dla niego standardom kształcenia. Instytucją odpowiedzialną za akredytację szkolnictwa wyższego w Polsce jest Państwowa Komisja Akredytacyjna. Ponadto szkoły wyższe prowadzą studia podyplomowe, a także działalność naukową.