Gwiezdne wojny: część III – Zemsta Sithów (ang. Star Wars Episode III: Revenge of the Sith) – chronologicznie trzecia część sagi Gwiezdne wojny, powstała jako ostatnia (szósta) w 2005 roku. Jej reżyserem jest George Lucas. Na podstawie filmu powstała gra: Star Wars: Episode III.

Fabuła 

Wojny Klonów trwają już trzy lata. Separatyści, dowodzeni przez Lorda Sithów hrabiego Dooku, porwali kanclerza Palpatine'a. Na ratunek ruszają dwaj rycerze Jedi: mistrz Obi-Wan Kenobi i jego przyjaciel oraz uczeń – Anakin Skywalker. Dostają się na pokład okrętu, na którym przetrzymywany jest kanclerz, ale wpadają w pułapkę. Kenobi zostaje ogłuszony w walce z hrabią Dooku, ale Skywalker zwycięża i namawiany przez kanclerza zabija pokonanego i bezbronnego Dooku, co jest sprzeczne z zasadami Jedi. Podczas walki na statku ucieka jednak inny groźny przeciwnik – cyborg generał Grievous, który przejmuje dowództwo nad armią separatystów.

Ocalony z opresji kanclerz Palpatine domaga się większych uprawnień. Niepokoi to rycerzy Jedi. Tymczasem kanclerz umieszcza w Radzie Jedi młodego Skywalkera jako swojego przedstawiciela. Jedi się godzą, ale nie dają Skywalkerowi tytułu mistrza. Chcą też, by donosił im o posunięciach kanclerza. Decyzje Rady wzbudzają nieufność u Skywalkera, który dowiaduje się też, że jego żona Padmé jest w ciąży. Młodego Jedi nęka koszmar, w którym widzi, jak jego ukochana umiera podczas porodu.

Wkrótce potem mistrz Yoda udaje się z batalionem klonów na Kashyyyk, planetę Wookieech, którą zaatakowały droidy Grievousa. Sam generał zostaje zlokalizowany przez wywiad Republiki na odległej niezależnej planecie Utapau. Rada Jedi wysyła tam Kenobiego z oddziałem klonów. Decyzja ta wzbudza gniew Skywalkera, któremu kanclerz powiedział wcześniej, że na pewno tę niebezpieczną misję Rada powierzy właśnie jemu. Skywalker jest przekonany, że Rada mu nie ufa i odsuwa go od swoich działań.

Podczas przedstawienia w operze kanclerz opowiada Skywalkerowi historię o najpotężniejszym z Sithów Darcie Plagueisie, który potrafił utrzymywać ludzi przy życiu dowolnie długo. Ciągle nękany koszmarami Skywalker zaczyna marzyć o uzyskaniu takiej mocy. Podczas kolejnej rozmowy z kanclerzem Skywalker domyśla się, że to właśnie on jest Darthem Sidiousem, lordem Sithów, który stoi za rebelią. W tym samym czasie Kenobi zabija generała Grievousa.

Skywalker wyznaje mistrzowi Mace Windu z Rady Jedi, kim naprawdę jest kanclerz, a tamten postanawia go aresztować i wyrusza do niego wraz z trojgiem innych Jedi. Palpatine zabija wszystkich oprócz Windu. Mistrz Jedi zabiłby kanclerza, gdyby nie interwencja Skywalkera, który się boi, że bez pomocy znającego Ciemną Stronę Mocy Palpatine'a Padmé umrze. Ranionego przez Skywalkera Windu dobija kanclerz. Skywalker przechodzi na Ciemną Stronę Mocy i staje się Darthem Vaderem, uczniem Dartha Sidiousa.

Na rozkaz Sidiousa Skywalker-Vader atakuje na czele klonów Świątynię Jedi na Coruscant i zabija wszystkich znajdujących się tam rycerzy oraz młodziutkich uczniów – padawanów. Kanclerz wydaje klonom Rozkaz 66 – polecenie zabicia Jedi. Dowodzący rozrzuconymi po całej galaktyce oddziałami klonów Jedi giną z rąk swoich podkomendnych. Jedynie nieliczni z nich uchodzą cało z masakry.

Kanclerz wykorzystuje okoliczności aresztowania i mówi w senacie, że Jedi próbowali go zamordować. Bez trudu przekonuje senatorów do idei przekształcenia Republiki w Imperium Galaktyczne z nim jako imperatorem.

Kenobi i Yoda z pomocą senatora Baila Organy dostają się na Coruscant. Tam dowiadują się prawdy o Skywalkerze. Postanawiają, że musi zginąć. Kenobi udaje się do Padmé. Ta nie zdradza mu, gdzie jest jej ukochany, ale wkrótce wyrusza na wulkaniczną planetę Mustafar, gdzie Sidious wysłał Vadera, by ten zlikwidował niepotrzebnych mu już przywódców separatystów i tym samym zakończył wojnę. Kenobi niezauważony przez Padmé wsiada na jej statek. Yoda zaś udaje się zabić Dartha Sidiousa. Po zażartej walce uznaje się za pokonanego i opuszcza Coruscant z senatorem Organą.

Kenobi i Padmé lądują na Mustafar, gdzie spotykają Anakina. Ten, przekonany, że żona go zdradziła, w napadzie szału zaczyna ją dusić używając Mocy. Padmé pada nieprzytomna. Wywiązuje się walka pomiędzy Kenobim a jego uczniem. Skywalker przegrywa i traci rękę oraz obie nogi. Kenobi zostawia go ciężko rannego i palącego się na brzegu rzeki lawy.

Kenobi dociera z nieprzytomną Padmé na pokład Tantive IV, gdzie znajdują się już Yoda i Bail Organa. Udają się z chorą do centrum medycznego w pasie asteroid Polis Massa. Tam Padmé umiera, ale lekarzom udaje się uratować bliźniaki Luke’a i Leię. Bail Organa zabiera córkę Skywalkera do siebie na Alderaan, gdzie wychowuje ją jako swoją własną. Luke trafia do swojego wujostwa na Tatooine, gdzie ma dorastać pod czujnym okiem wujostwa. Padmé zostaje pochowana na swojej ojczystej planecie Naboo.

Rannego i poparzonego na całym ciele Skywalkera-Vadera odnajduje Darth Sidious. Po ciężkiej operacji Vader wraca do służby u boku swego nowego mistrza z protezami zamiast kończyn i z twarzą zakrytą maską.

Obsada 

Nagrody 

"Zemsta Sithów" miała nominację do Oscara w kategorii Najlepsza Charakteryzacja. Otrzymała także Filmową Nagrodę MTV w kategorii Najlepszy Czarny Charakter (Hayden Christensen). Otrzymała również nominacje do tej nagrody w kategoriach Najlepszy Bohater (Ewan McGregor) i Najlepsza Walka (Ewan McGregor kontra Hayden Christensen).