Harry Potter i Insygnia Śmierci (ang. Harry Potter and the Deathly Hallows) − siódmy i ostatni tom przygód Harry’ego Pottera autorstwa J. K. Rowling. Data premiery w Wielkiej Brytanii, USA oraz innych krajach anglojęzycznych to 21 lipca 2007. Autorka powtarza w wywiadach, że po zakończeniu tego tomu ciężko będzie jej rozstać się ze światem, który stworzyła, jednak seria od początku liczyć miała siedem tomów.
23 lipca 2007 roku wydawnictwo Media Rodzina przekazało mediom swoją dezyzję, iż polska wersja ukaże się w nocy z 25 na 26 stycznia 2008. Tak też się stało. Następnego dnia, 24 lipca 2007, tłumacz ogłosił polski tytuł: Harry Potter i Śmiertelne Relikwie. W październiku 2007 okazało się jednak, że nie jest to ostateczny tytuł. 22 listopada 2007 Robert Gąbli z Media Rodzina zmienił tytuł na Harry Potter i Insygnia Śmierci.
Premiera
16 lipca 2007 zdjęcia wszystkich stron powieści zostały anonimowo umieszczone w Internecie. Niektóre strony były rozmazane, jednak zakończenie książki zdradzające najważniejsze aspekty fabuły było w pełni czytelne. Autentyczność zdjęć nie została prędko potwierdzona, jednak uważana była za wysoko prawdopodobną. Recenzje książki w The Baltimore Sun i The New York Times potwierdzają przeciek dużej części fabuły, którego autentyczność została następnie potwierdzona przez NYT.
Sklep wysyłkowy DeepDiscount.com omyłkowo wysłał kilka egzemplarzy książki do czytelników na tydzień przed premierą. Dystrybutor sklepu, Levy Home Entertainment, został pozwany do sądu przez wydawnictwo Scholastic za "poważne błędy w dystrybucji". Wydawnictwo podało do wiadomości, że mimo wyraźnie podanej daty premiery dostarczono około 1 200 książek.
Na ochronę siódmej części książki wydano ponad 10 milionów funtów. Zainwestowano między innymi w uzbrojonych ochroniarzy z psami, satelitarny system namierzania, cyfrowe zabezpieczenia dla palet z książkami i wiele umów prawnych. Autorka książki, J.K. Rowling wyraziła swój smutek związany z umieszczaniem fragmentów fabuły we wstępnych recenzjach w gazetach, podkreślając fakt, że zmniejsza się przez to przyjemność z samodzielnego odkrywania fabuły .
Polska premiera odbyła się o północy z 25 na 26 stycznia 2008 roku.
W Polsce sprzedaż książki rozpoczęła się już na kilka dni przed oficjalną datą premiery podaną przez wydawnictwo Media Rodzina. Faktyczna premiera odbyła się w supermarketach sprzedających żywność lub sprzęt RTV.
Tytuł
J. K. Rowling wiedząc, że zrozumienie tytułu jest niemożliwe bez przeczytania książki, nadała jej drugi tytuł, który ma zostać przetłumaczony na języki nieanglojęzyczne: Harry Potter and the Relics of Death. Po polsku oznacza on Harry Potter i Relikwie lub Relikty Śmierci. Ponieważ słowo relikwie jest wspólnym znaczeniem słów hallows i relics, tytuł siódmego tomu miał ostatecznie brzmieć Harry Potter i Śmiertelne Relikwie. Tłumacz nie wykluczył jednak, że tytuł tłumaczenia może ulec zmianie przed wydaniem książki w Polsce.
Jeszcze przed premierą 7 tomu polski tłumacz proponował 3 robocze tytuły: Harry Potter i Śmiertelne Regalia, ...Śmiertelne Relikwie lub ...Zabójcze Relikwie.
Pod koniec października wydawnictwo Media Rodzina zorganizowało sondę internetową, aby czytelnicy wybrali jeden z trzech tytułów proponowanych przez tłumacza cyklu Andrzeja Polkowskiego: Harry Potter i Relikwie Śmierci, ...Insygnia Śmierci i ...Talizmany Śmierci. 22 listopada 2007 ogłoszono ostateczny tytuł powieści, który będzie brzmieć Harry Potter i Insygnia Śmierci.
Znaczenie tytułu
Przed premierą powieści pojawiało się wiele spekulacji, dotyczących tytułu. Najpopularniejsza była teza, że Insygnia Śmierci to horkruksy. Po premierze okazało się, że wcale nie chodzi o horkruksy.
Deathly Hallows to trzy przedmioty, występujące w legendzie Opowieść o Trzech Braciach ze zbioru Baśnie barda Beedle'a. Zostały podarowane przez Śmierć Trzem Braciom.
Są to: Czarna Różdżka (ang. Elder Wand, różdżka o niezwykłej mocy, będąca w posiadaniu Dumbledore'a), Peleryna-Niewidka (ang. Invisibility Cloak, w posiadaniu Harry'ego, który odziedziczył ją po swoim ojcu) oraz Kamień Wskrzeszenia (ang. Resurrection Stone, kamień umożliwiający wskrzeszenie zmarłych, którzy jednak należą już do innego świata, ukryty najpierw w pierścieniu Marvola, a następnie w złotym zniczu, który Dumbledore zapisał Harry'emu w swoim testamencie).
Tu kończą się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
Rozdziały
- Czarny Pan rośnie w siłę (The Dark Lord Ascending)
- In memoriam (In Memoriam)
- Dursleyowie opuszczają dom (The Dursleys Departing)
- Siedmiu Potterów (The Seven Potters)
- Poległy wojownik (Fallen Warrior)
- Ghul w piżamie (The Ghoul in Pyjamas)
- Testament Albusa Dumbledore'a (The Will of Albus Dumbledore)
- Wesele (The Wedding)
- Kryjówka (A Place to Hide)
- Opowieść Stworka (Kreacher's Tale)
- Łapówka (The Bribe)
- Magia to potęga (Magic is Might)
- Komisja Rejestracji Mugolaków (The Muggle-Born Registration Commission)
- Złodziej (The Thief)
- Zemsta goblina (The Goblin's Revenge)
- Dolina Godryka (Godric's Hollow)
- Sekret Bathildy (Bathilda's Secret)
- Życie i kłamstwa Albusa Dumbledore'a (The Life and Lies of Albus Dumbledore)
- Srebrna łania (The Silver Doe)
- Ksenofilius Lovegood (Xenophilius Lovegood)
- Opowieść o trzech braciach (The Tale of the Three Brothers)
- Insygnia Śmierci (The Deathly Hallows)
- Dwór Malfoya (Malfoy Manor)
- Wytwórca różdżek (The Wandmaker)
- Muszelka (Shell Cottage)
- Bank Gringotta (Gringotts)
- Ostatnia kryjówka (The Final Hiding Place)
- Brakujące lusterko (The Missing Mirror)
- Zaginiony diadem (The Lost Diadem)
- Ucieczka Severusa Snape'a (The Sacking of Severus Snape)
- Bitwa o Hogwart (The Battle of Hogwarts)
- Czarna Różdżka (The Elder Wand)
- Opowieść Księcia (The Prince's Tale)
- Znowu w Zakazanym Lesie (The Forest Again)
- King's Cross (King's Cross)
- Luka w planie (The Flaw in the Plan)
Epilog: Dziewiętnaście lat później (Nineteen Years Later)
Ważniejsze nowe postacie
- Ksenofilius Lovegood
- Ted Tonks
- Andromeda Tonks
- Gregorowicz
- Bathilda Bagshot
- Pius Thicknesse
- Ariana Dumbledore
- Gellert Grindelwald
- Aberforth Dumbledore
Lista uśmierconych postaci
Osoba |
Zabita przez |
Sposób |
Gdzie |
Charity Burbage, nauczycielka mugoloznastwa w Hogwarcie |
Voldemort |
Avada Kedavra |
zabita w domu Malfoyów |
Hedwiga, śnieżna sowa Harry'ego |
prawdopodobnie Stan Shunpike |
Avada Kedavra |
podczas ewakuacji Harry'ego z Little Whinging |
Alastor "Szalonooki" Moody |
Voldemort |
Avada Kedavra |
podczas ewakuacji Harry'ego z Little Whinging |
Bathilda Bagshot, autorka Historii magii |
prawdopodobnie zamordowana na rozkaz Voldemorta |
nieznane (możliwe, że została zaatakowana przez węża Lorda Voldemorta, Nagini) |
Dolina Godryka, około miesiąc przed przybyciem Harry'ego i Hermiony |
Gregorowicz |
Voldemort |
Avada Kedavra |
dom Gregorowicza |
Ted Tonks |
Szmalcownicy |
nieznane |
podczas ucieczki przed prześladowaniami czarodziejów mugolskiego pochodzenia |
Dirk Cresswell |
Szmalcownicy |
nieznane |
podczas ucieczki przed prześladowaniami czarodziejów mugolskiego pochodzenia |
Gornak, goblin |
Szmalcownicy |
nieznane |
podczas ucieczki przed prześladowaniami |
Rufus Scrimgeour |
Voldemort lub Śmierciożercy |
nieznane |
po przejęciu Ministerstwa Magii przez Voldemorta i torturach mających na celu otrzymanie informacji o miejscu przebywania Harry'ego |
Gellert Grindelwald |
Voldemort |
Avada Kedavra |
więzienie Nurmengard |
Peter Pettigrew |
uduszony przez własną magiczną dłoń |
jego magiczna dłoń, którą podarował mu Voldemort |
w trakcie ucieczki z domu Malfoy'ów |
Zgredek, skrzat domowy |
Bellatrix Lestrange |
przebity nożem Bellatrix |
w trakcie ucieczki z domu Malfoyów |
Remus Lupin |
Antonin Dołohow |
nieznane |
Druga Bitwa o Hogwart |
Nimfadora Tonks |
Bellatrix Lestrange |
nieznane |
Druga Bitwa o Hogwart |
Vincent Crabbe |
w wywołanym przez siebie pożarze |
Szatańska Pożoga |
Druga Bitwa o Hogwart, w Pokoju Życzeń |
Fred Weasley |
Rookwood |
w wyniku częściowego zawalenia się ściany Hogwartu po eksplozji wywołaną przez Rookwooda |
Druga Bitwa o Hogwart |
Severus Snape |
Nagini |
ukąszony przez Nagini |
Druga Bitwa o Hogwart, we Wrzeszczącej Chacie |
Colin Creevey |
nieznane |
nieznane |
Druga Bitwa o Hogwart |
Nagini, wąż Voldemorta |
Neville Longbottom |
mieczem Godryka Gryffindora wyjętym z Tiary Przydziału |
Druga Bitwa o Hogwart |
Bellatrix Lestrange |
Molly Weasley |
nieznane zaklęcie niewerbalne, prawdopodobnie Avada Kedavra - błysk zielonego światła |
Druga Bitwa o Hogwart |
Lord Voldemort |
samego siebie |
Avada Kedavra (wystrzelone przez Voldemorta z Czarnej Różdżki zaklęcie odbiło się od zaklęcia jej prawowitego pana Harry'ego Pottera i ugodziło Voldemorta) |
Druga Bitwa o Hogwart |
Tłumaczenia
Przekładu powieści dokonał, podobnie jak w przypadku poprzednich części, Andrzej Polkowski.
W internecie były rozpowszechniane także nielegalne tłumaczenia, w tym dokonane przez grupę osób występujących pod pseudonimem Armia Świstaka. Motywacją do działania Armii Świstaka było rozczarowanie jakością pierwszego amatorskiego tłumaczenia przygód o Harrym Potterze dokonanego przez tzw. Grupę Spike'a, rozgłos, które ten pierwszy przekład zdobył oraz długi czas oczekiwania na oficjalne polskojęzyczne wydanie. Tłumaczenie publikowano stopniowo. Pierwszy rozdział został opublikowany na stronie internetowej Armii Świstaka 24 lipca 2007 (zaledwie 3 dni po oficjalnej dacie wydania angielskiego oryginału), a epilog 20 sierpnia 2007 (oficjalne tłumaczenie opublikowano w nocy z 25 na 26 stycznia 2008). Tekst zamieszczono w pliku .doc i opatrzono tytułem Harry Potter i Dary Śmierci. Wydawnictwo MediaRodzina w porozumieniu z agentem J. K. Rowling zatrudniło kancelarię prawną do walki z pirackimi tłumaczeniami. Miesiąc po opublikowaniu tłumaczenia Armii Świstaka jej strona internetowa została zamknięta. Jakość tłumaczenia Armii Świstaka w ocenie Magdaleny Małek, która opublikowała artykuł nt. tego przekładu, zawiera błędy gramatyczne, literówki, niespójność z poprzednimi tomami powieści oraz usterki tłumaczeniowe, jednak oficjalny przekład Andrzeja Polkowskiego również nie jest wolny od podobnych błędów i jest daleki od ideału.