Tarot (lub tarok) – talia kart do gry, wróżenia bądź medytacji.

Historia

Początkowo karty tarota służyły przede wszystkim do gry, ale dość szybko zaczęto nim wróżyć.

Najstarsze zachowane talie tarota, służącego wówczas do gry i zwanego trionfi (lub triumphi) pochodzą z ok. 1450.

Wymienia się dwie najbardziej znane XV-wieczne talie tarota:

• tarot Viscontich przeznaczony dla Filippo Marii Viscontiego
• tarot Viscontich-Sforzów wykonany na życzenie Franciszka I Sforzy

W tym okresie uległa ustaleniu liczba kart w talii i ich podstawowa symbolika, relacje kart między sobą oraz podział na grupy. Na talię 78 kart składają się Wielkie Arkana i Małe Arkana.

W XVIII wieku zaczęto rozróżniać karty tarota przeznaczone do wróżenia od kart taroka służących do uprawiania gry hazardowej, ozdabiając te drugie wizerunkami zwierząt, często fantastycznych. Warto przy tym zaznaczyć, że wizerunki zwierząt pojawiały się już wcześniej w tarocie, chociażby na popularnych w XIV/XV-wiecznych Niemczech "kartach myśliwskich".

W XVIII wieku poszukiwano również związków tarota z Kabałą i kabalistycznym Drzewem Życia. Poszczególnym kartom przypisano litery alfabetu hebrajskiego: Mag = Alef, Papieżyca = Bet, itd. (Eliphas Lévi).

Opis

Karty do wróżenia i medytacji (XIX i XX wiek)

Współczesna talia obejmuje 78 kart w dwóch podstawowych grupach, określanych jako:

• Wielkie Arkana – 22 karty
• Małe Arkana – 56 kart

Najsilniejszy wpływ na dzisiejszą strukturę i interpretację tarota miała grupa francuskich i angielskich okultystów na przełomie XIX i XX wieku. Ich studia oparły się na systemie ezoterycznym Kabały. Większa część talii opracowanych w XX wieku bazuje na pojęciach kabalistycznych w strukturze, symbolice i interpretacji. Czołowymi i typowymi przykładami są talie Rider-Waite Tarot Artura Edwarda Waite i Thoth Tarot Aleistera Crowleya, do których rysunki wykonały odpowiednio Pamela Colman Smith i Frieda Harris.

W XIX wieku w Wielkiej Brytanii powstało stowarzyszenie Hermetic Order of the Golden Dawn (Hermetyczny Zakon Złotego Brzasku), posługujące się systemem wiedzy ezoterycznej, będącej swoistą syntezą Kabały, tarota i astrologii. Częścią systemu medytacyjnego związanego z kabalistycznym Drzewem Życia była kontemplacja kart tarota, jako najwyższy, najdoskonalszy rodzaj poznania. Tarot Złotego Świtu (Tarot Złotego Brzasku) autorstwa Roberta Wanga jest jedną z bardziej znanych talii.

Obecnie tarot nie ewoluuje w formie, lecz funkcji i zastosowaniu. Od czasu powstania nie zmieniła się jego budowa. W talii Ridera-Waite'a dokonano jedynie zmiany karty VIII Sprawiedliwość na kartę XI Moc. Natomiast powielające się i powstające nowe talie różnią się techniką wykonania, ekspresją autora i zawartością symboli, a nie zasadniczą budowa Arkanów Wielkich i Małych.

W początkach XX wieku tarotem zajmował się Carl Gustav Jung, który napisał pracę na temat jego symboliki i archetypów w nim zawartych.

Osoba zajmująca się wróżeniem z zastosowaniem kart tarota to wróżbita. Osoba wykorzystująca karty tarota w celu diagnostycznym, analitycznym (poszukiwanie związków przyczynowo-skutkowych), samodoskonalenia i medytacji to tarocista.

Obecnie dokonuje się różnicowanie funkcji wróżbity i tarocisty - diagnosty.

Inne talie historyczne i niestandardowe

Talie średniowieczne:

• Tarocchi di Mantegna (tarot Mantegny), składający się z pięciu serii po 10 kart każda, łącznie z 50 kart
• Tarocchi di Bologna (tarot z Bolonii), podobny do standardowego, lecz pozbawiony kart dworskich, łącznie 62 karty
• Minchiate di Florence, talia 98 kart, w tym standardowe 78 kart plus 12 kart odpowiadających znakom Zodiaku, cztery karty dla żywiołów i cztery karty oznaczające cnoty kardynalne (Mądrość/Rozwaga, Wstrzemięźliwość, Odwaga/Moc i Sprawiedliwość)

Przykładem niestandardowej talii współczesnej może być Enochian Tarot, obejmujący 78 kart plus osiem dodatkowych kart wzmacniających system magiczny.

Jedną z najbardziej popularnych talii jest tzw. Tarot Marsylski.

Współcześnie powstaje wiele różnego rodzaju talii tarota, będących indywidualną interpretacją twórcy, bądź próbą syntezy różnych tradycji ezoterycznych.