|
| |
Bratysława (słow. Bratislava, niem. Pressburg, węg. Pozsony, dawniej Pożoń) - stolica i największe miasto Słowacji, 425 tys. mieszkańców (2005). Miasto leży nad Dunajem, przy granicy z Węgrami i Austrią, zaledwie 60 km od Wiednia, do którego można dojechać w około godzinę korzystając z częstych połączeń autobusowych, czy kolejowych. 9 km na północny wschód od miasta położony jest port lotniczy im. Milana Rastislava Štefánika.
Stolica Słowacji jest jednym z najgęściej zaludnionych miast Europy Środkowej. Jest to największy ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy Słowacji.
Duży wpływ na Bratysławę mieli Węgrzy i Austriacy. Zmieniała się również nazwa miasta, niektóre z nazw używane były równocześnie aż do I wojny światowej, do dziś Pressburg jest oficjalnie niemiecką alternatywą Bratysławy, Pozsony węgierską, Prešporok starą nazwą słowacką a Prešpurk starą nazwą czeską, zaś romska nazwa miasta to Pożoma albo Braťislawa.
Historia
- gród obronny w okresie Państwa Wielkomorawskiego
- osada handlowa u stóp grodu (X wiek)
- 1291 ówczesne węgierskie Pozsony, uzyskało prawa miejskie
- od 1536 stolica uszczuplonych i zależnych od Habsburgów Węgier
- w następnych wiekach rozwój miasta zwanego wtedy Pressburgiem
- w XIX wieku spadek znaczenia (funkcje przejmowała Buda)
- w 1910 miasto liczy 78 229 mieszkańców, w tym 32 790 Niemców, 31 705 Węgrów, 11 673 Słowaków, 1242 Czechów, 351 Chorwatów oraz 115 Polaków.
- 1914 - otwarcie kolei podmiejskiej, łączącej Pressburg/Pozsony z Wiedniem
- po I wojnie światowej stolica Słowacji – części Czechosłowacji i zmiana nazwy na Bratysława
- 1939-1945 stolica formalnie samodzielnego państwa, faktycznie uzależnionego od III Rzeszy
- 1945-1992 powrót do statusu sprzed 1938 roku
- od 1993 roku stolica niezależnej Słowacji
Podział administracyjny
Bratysława dzieli się na 5 powiatów - jednostek administracji rządowej, 17 dzielnic i 20 okręgów.
- Bratislava I (centrum miasta)
- Staré Mesto ("Stare Miasto")
- Bratislava II (wschód i południowy wschód)
- Ružinov
- Vrakuňa
- Podunajské Biskupice
- Bratislava III (północ i północny wschód)
- Nové Mesto ("Nowe Miasto")
- Rača
- Vajnory
- Bratislava IV (zachód)
- Karlova Ves
- Dúbravka
- Lamač
- Devín
- Devínska Nová Ves
- Záhorská Bystrica
- Bratislava V (część miasta na prawym brzegu Dunaju - tzw. przyczółek bratysławski)
- Petržalka
- Jarovce
- Rusovce
- Čunovo
Zabytki i atrakcje turystyczne
- bratysławski zamek z XIV-XV wieku, potem wielokrotnie przebudowywany, usytuowany na granitowym wzgórzu, 80 metrów nad lustrem Dunaju. Twierdza o 4 wieżach w narożnikach murów.
- ruiny zamku Devín – położony w dzielnicy Devín, wznosi się na wysokich skałach u ujścia Morawy do Dunaju, nad granicą słowacko-austriacką
- gotycka konkatedra św. Marcina (Dóm svätého Martina), była przez 300 lat miejscem koronacji królów węgierskich
- gotycki kościół franciszkanów z 1297
- barokowy kościół Trynitarzy
- secesyjny kościół św. Elżbiety zwany też "Niebieskim kościółkiem"
- gotycki ratusz
- Hlavné námestie (rynek) z XVI-wieczną studnią, otoczony zabytkowymi budynkami
- uniwersytet założony przez króla węgierskiego Macieja Korwina wraz biblioteką uniwersytecką
- klasycystyczny pałac prymasowski z 1781
- barokowy letni pałac arcybiskupi
- Pałac Grasalkoviczów - obecnie siedziba prezydenta Słowacji
- Teatr Narodowy wybudowany w 1886
- XVII-wieczna barokowa Brama Michała, jedyna ocalała wieża na miejskich murach
- "Wąski dom"
- Nowy Most
- Stary Most
- Synagoga z 1926 roku
- Muzeum Transportu
Komunikacja
Najważniejsze dworce kolejowe
- Dworzec Główny w Bratysławie
- Bratislava Lamač
- Bratislava Nové Mesto
- Bratislava Petržalka
- Bratislava Predmestie
- Bratislava Vajnory
- Bratislava Vinohrady
- Rusovce
Lotniska
Miasta partnerskie
 Erywań, Armenia Wiedeń, Austria Kraków, Polska Lublana, Słowenia Ulm, Niemcy- Brema, Niemcy
 Perugia, Włochy Praga , Czechy Kijów, Ukraina Turku, Finlandia Cleveland, Stany Zjednoczone Rotterdam, Holandia- Aleksandria, Egipt
|
|
|
