 |
|
 |
¹ Do regionu Lombardia należy także włoska enklawa w Szwajcarii o nazwie Campione d'Italia. Miasta
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Abruzja
Basilicata
Emilia-Romania
Friuli-Wenecja Julijska
Kalabria
Kampania
Lacjum
Liguria
Lombardia
Marche
Molise
Piemont
Sardynia
Sycylia
Toskania
Trydent-Górna Adyga
Umbria
Dolina Aosty
Wenecja Euganejska
 |
 |
| Rzym | Mediolan |
 |
 |
| Neapol | Turyn |
 |
 |
| Palermo | Genua |
 |
 |
| Cagliari | Wenecja |
Do najludniejszych miast włoskich należy Rzym, Mediolan oraz Neapol.
| Lp. | Miasto | Ludność | Region | ||
| 1990 | 2001 | 2004 | |||
| 1. |  Rzym |
2775 250 | 2546 804 | 2553 873 |  Lacjum |
| 2. |  Mediolan |
1369 231 | 1256 211 | 1299 439 |  Lombardia |
| 3. |  Neapol |
1067 365 | 1004 500 | 995 171 |  Kampania |
| 4. |  Turyn |
962 507 | 865 263 | 902 255 |  Piemont |
| 5. | Palermo | 698 556 | 686 722 | 675 277 |  Sycylia |
| 6. |  Genua |
678 771 | 610 307 | 605 084 |  Liguria |
| 7. | Bolonia | 404 378 | 371 217 | 374 425 |  Emilia-Romania |
| 8. |  Florencja |
403 294 | 356 118 | 368 059 |  Toskania |
| 9. |  Bari |
342 309 | 316 532 |
|
|
| 10. | Katania | 333 075 | 313 110 | 305 773 | Sycylia |
Apulia
Gospodarka
Włochy zajmują pierwsze miejsce w produkcji win na świecie (zaraz po nich jest Francja). Kraj jest wysoko rozwinięty. Górnictwo odgrywa coraz mniejszą rolę z powodu wyczerpania złóż. Największe znaczenie ma przemysł środków transportu. Istotny jest przemysł motoryzacyjny – Włosi produkują między innymi samochody marki Fiat,Ferrari, Maserati, Iveco, Lancia, Alfa Romeo, Pagani i Lamborghini .
Turystyka
Od lat Włochy znajdują się na 3-4 miejscu pod względem liczby przyjeżdżających turystów zagranicznych i wpływów z turystyki, które sięgają 2% PKB. W 2003 roku liczba osób odwiedzających Włochy osiągnęła 39,6 mln, zaś dochody z turystyki zagranicznej 28,8 mld dolarów USA. Na potrzeby obsługi ruchu turystycznego zbudowano ogromną liczbę obiektów noclegowych, restauracji i barów, a coroczne wydatki promocyjne i reklamowe wynoszą ponad 230 mln euro. Baza noclegowa osiągnęła 2 mln łóżek w obiektach o rozmaitym standardzie.
Demografia
| (XII 2007) | |
| Liczba ludności | 59 619 290 |
| kobiety | 30 669 543 |
| mężczyźni | 28 949 747 |
| Ludność według wieku (I 2008) | |
| 0 – 14 lat | 14,1% |
| 15 – 64 lat | 65,9% |
| ponad 64 lata | 20,0% |
| w tym: ponad 80 lat | 5,5% |
| Społeczeństwo | |
| Przyrost naturalny | -0,12‰ |
| Współczynnik urodzeń | 9,5 urodzeń na 1000 mieszkańców |
| Współczynnik zgonów | 9,6 zgonów na 1000 mieszkańców |
Włochy należą do najludniejszych państw Europy (czwarte miejsce na kontynencie) o wysokiej, lecz zróżnicowanej gęstości zaludnienia. Na 1 km² przypada średnio prawie 198 osób, ale w niektórych regionach wskaźnik ten jest znacznie wyższy, np. w Lombardii wynosi on ok. 388 mieszk./km², w Ligurii – 291, w Lacjum – 303, a w Kampanii – nawet 425. Wyraźnie słabiej zaludnione są obszary na południu: Basilicata – tylko 60 mieszk./km², a Moliza – 73; wysoką gęstość zaludnienia ma zaś Apulia – 209 osób na km². Najrzadziej zaludniona jest wysokogórska Dolina Aosty – 38. Z dwóch głównych wysp Sycylię zasiedla 195 mieszk./km², a Sardynia zaledwie 68 mieszk./km².
Prawie całą ludność stanowią katolicy – 87,6% (licząc wszystkich ochrzczonych), z których niewielu regularnie praktykuje. Przez długi czas o stanie praktyk religijnych obowiązywały dane, że około 30% Włochów uczestniczy w niedzielnych nabożeństwach przynajmniej raz w tygodniu, a kolejne 20% przynajmniej raz w miesiącu. Dane te pochodziły z ośrodków sondażowych, w których respondenci sami określali własne zaangażowanie religijne. Jednakże badania przeprowadzone przez Patriarchat Wenecji w 619 kościołach wykazały, że jedynie 15% wiernych każdej niedzieli uczestniczy we mszach, a 8% przynajmniej raz w miesiącu, co daje razem 23%. W północnej części kraju (włoski Tyrol) żyje kilkadziesiąt tysięcy protestantów, a w całym kraju około 675 tysięcy (1,1%). Pozostałymi największymi wspólnotami chrześcijańskimi są prawosławni (1,2%) i Świadkowie Jehowy (0,9%). Napływ imigrantów z Albanii i krajów arabskich spowodował wzrost liczby muzułmanów do 1,2 miliona (2,1%), a ich skupiskami są Apulia, Basilicata, Rzym, Genua i Mediolan. Coraz liczniejsi stają się także wyznawcy religii wschodnich, głównie sikhizmu, hinduizmu i buddyzmu (łącznie 0,6%). Ponadto w Rzymie i Mediolanie mieszkają znaczniejsze grupy wyznawców judaizmu – w sumie w całych Włoszech 25 – 45 tysięcy. 3,4 miliona Włochów (5,8%) formalnie nie należy do żadnej wspólnoty religijnej, ale osób deklarujących ateizm, brak wyznania lub obojętność religijną prawdopodobnie jest nawet trzykrotnie więcej.
Włochy mające niegdyś jeden z wyższych wskaźników przyrostu naturalnego w Europie od piętnastu lat borykają się z przewagą zgonów nad urodzeniami. W 2003 wskaźnik urodzeń na 1000 mieszkańców wyniósł 9,4, zaś zgonów 9,8, co dało naturalny ubytek ludności na poziomie 0,4 promila. Obecnie dzięki imigrantom przybywającym z różnych stron świata pragnących zalegalizować swój pobyt, liczba ludności kraju ciągle wzrasta; przewiduje się, że wkrótce przekroczy 60 mln. Dzięki znacznemu postępowi medycyny oraz opieki zdrowotnej Włochy szczycą się jednym z najniższych wskaźników śmiertelności niemowląt, który spadł poniżej 5 na 1000 urodzeń żywych oraz najdłuższym – po Szwecji przeciętnym trwaniem życia spośród wszystkich krajów UE; mężczyźni żyją średnio 78,5 lat, zaś kobiety 82,7 lat (dane z 2003 roku).
Struktura wiekowa ludności wykazuje szybki wzrost udziału ludności starszej niż 65 lat (poprodukcyjnej) i jednocześnie spadek udziału dzieci i młodzieży w ogólnym zaludnieniu kraju. W 2003 roku osoby mające 19 lat i mniej stanowiły 18,9% ogółu mieszkańców, od 20 do 39 lat – 29,7%, w wieku od 40 do 64 lat – 32,4% i w wieku 65 lat i powyżej aż 19,0%.
53,4% włoskich rodzin nie posiada dzieci, 22% ma jedno dziecko, 20% dwoje dzieci, 4,5% rodzin posiada trójkę dzieci,1% posiada czwórkę dzieci .
Aktywność zawodowa jest znacząco niższa od średniej unijnej, albowiem w 2003 roku tylko 24,4 mln osób pracowało w gospodarce (43%) wobec średniej unijnej ponad 51%. Od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku szybko spada zatrudnienie w rolnictwie oraz nieco wolniej w przemyśle, wzrasta natomiast liczba pracujących w usługach.
Struktura zatrudnienia była następująca (w procentach; dane za lata 2003/1990): przemysł 24,6/26,8, budownictwo 6,9/7,3, handel 15,4/14,8, transport i łączność 6,2/5,9, rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo 4,8/8,3, inne działy gospodarki 42,1/36,9.
Włochy należą do krajów o najwyższym w świecie poziomie edukacji, czego przejawem jest bardzo duża liczba studentów wynosząca w 2003 roku 1,86 mln, czyli 32,6 na tysiąc mieszkańców; w największych ośrodkach akademickich jak Rzym, Mediolan, Turyn, Neapol, Padwa czy Bolonia z najstarszym uniwersytetem na świecie studiuje po kilkadziesiąt tysięcy osób. W tym samym roku użytkownikami komputerów było 15,7 mln osób.
Wskaźnik urbanizacji rośnie powoli ze względu ostre tempo wyludniania się największych miast i przenoszeniem się ludności na przedmieścia – formalnie wiejskie. Statystyka włoska ponadto nie publikuje oficjalnych danych o zespołach miejskich, tylko o gminach w ich ścisłych granicach administracyjnych, niezależnie od statusu prawnego. W 2003 roku w miastach mieszkało prawie 68% ludności, przy czym wskaźnik koncentracji ludności w największych miastach jest wyraźnie mniejszy niż w innych podobnej wielkości krajach Unii. Od połowy lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku Włochy notują znaczny napływ imigrantów, głównie z Albanii (Apulia), krajów arabskich północnej Afryki oraz Ameryki Południowej, którzy zasiedlili zwłaszcza Rzym i jego peryferia oraz okolice Mediolanu i Turynu, a także inne miasta na północy kraju. Liczba imigrantów w 2003 roku wyniosła 1126000, czyli 2% ludności, z czego około 32 tysiące stanowili Polacy. Wspomniana migracja ludności większych miast jest bardzo ciekawym zjawiskiem powodującym – niekiedy drastyczny – spadek zaludnienia głównych miast na rzecz osiedli podmiejskich.
Rozwój ludności najważniejszych miast włoskich przedstawia tabela (wszystkie liczące co najmniej 50 tysięcy mieszkańców), przy czym pod kreską zestawiono te pozostałe stolice prowincji, które nie osiągnęły tejże liczby mieszkańców:
Imigranci
Włochy dopiero w latach 80. XX wieku stały się krajem będącym celem wielu imigrantów. Obecnie nielegalna imigracja stanowi duży problem dla rządu włoskiego, bowiem kraj ten posiada linię brzegową o długości 7600 km, którą trudno jest zupełnie uszczelnić. Każdego roku przybywają tutaj tysiące imigrantów z Afryki, Chin, Indii, Turcji, Filipin, Albanii i innych. Dziesiątki ludzi ginie podczas ciężkiej morskiej przeprawy. W samym roku 2005 do Włoch przybyło około 1 miliona nielegalnych imigrantów. W sumie na wyżej wymienione państwa przypada 38% spośród ogółu przyznanych pozwoleń na stały pobyt.
Duży wpływ na liczbę imigrantów przybywających do Włoch mają uchodźcy; takie wydarzenia jak konflikty na Bałkanach czy w basenie Morza Śródziemnego nie pozostają bez wpływu na ruchy imigracyjne. W 2005 roku zanotowano 95 500 wniosków o azyl. W obecnych czasach coraz większy napływ ludności napływa tutaj z takich krajów jak: Afganistan, Iran czy Irak. Oczywistym wydaje się fakt, iż sprawa imigracji legalnej i nielegalnej będzie ciągle powracać, ponieważ mimo że obecnie imigranci stanowią około 2,5% społeczeństwa włoskiego, ich liczba ciągle rośnie. W 2007 włoski rząd oszacował, że w kraju żyje już ponad 1 milion muzułmanów. Innymi licznymi grupami imigrantów mieszkających we Włoszech są: obywatele dawnej Jugosławii (800 tys.), Albańczycy (~500 tys.), Azjaci (360 tys.), Rumuni (320 tys.), ludność z Europy Wschodniej (300 tys.), ludność z Ameryki Południowej (280 tys.), Afrykanie (220 tys.), Francuzi (180 tys.), Chińczycy (140 tys.), Ukraińcy (107 tys.), Niemcy (100 tys.), Polacy (60 tys.) oraz pozostałe grupy ludzi, których liczba ogółem szacowana jest na około 270 tys.
Grupy etniczne i języki
Prawie całą ludność rodzimą stanowią Włosi, mówiący licznymi dialektami i odmianami języka włoskiego. Ponadto państwo włoskie uznaje istnienie następujących rodzimych mniejszości językowych:
| Grupa etniczna | Liczebność | Język ojczysty | Region |
  |
|---|---|---|---|---|
| Sardyńczycy | 1 269 000 | sardyński | Sardynia | |
| Friulowie | 526 000 | friulski | Friuli-Wenecja Julijska | |
| Tyrolczycy | 290 000 | niemiecki | Trydent-Górna Adyga | |
| Oksytańczycy | 178 000 | oksytański | Piemont, Liguria, Kalabria | |
| Romowie | 130 000 | cygański | całe Włochy | |
| Albańczycy | 98 000 | albański | południowe Włochy | |
| Frankoprowansalczycy | 90 000 | franko-prowansalski | Piemont, Valle d'Aosta, Apulia | |
| Słoweńcy | 70 000 | słoweński | Friuli-Wenecja Julijska | |
| Ladynowie | 55 000 | ladyński | Trydent-Górna Adyga, Wenecja Euganejska | |
| Francuzi | 20 000 | francuski | Valle d'Aosta | |
| Grecy | 20 000 | grecki | Kalabria, Apulia | |
| Katalończycy | 18 000 | kataloński | Sardynia (miejscowość Alghero) | |
| Chorwaci | 2600 | chorwacki | Molise | |
| Karyntczycy | 2000 | niemiecki, friulski | Friuli-Wenecja Julijska | |
| Karnijczycy | 3500 | friulski | Friuli-Wenecja Julijska |