Mauretania (arab. موريتانيا Muritanija, nazwa oficjalna Mauretańska Republika Islamska arab. الجمهورية الإسلامية الموريتانية Al-Dżumhurija al-Islamija al-Muritanija) – państwo w północno-zachodniej Afryce, nad Atlantykiem. Graniczy z Senegalem, Mali, Algierią i Saharą Zachodnią, znaczną część kraju stanowią pustynne terytoria saharyjskie.

Ustrój polityczny

Mauretania jest republiką parlamentarną, z prawem stanowiącym kombinację prawa islamu i francuskiego prawa cywilnego. Według konstytucji uchwalonej w roku 1991 głową państwa i szefem rządu jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 6-letnią kadencję. Władza ustawodawcza należy do 2-izbowego parlamentu: Zgromadzenia Narodowego (81 deputowanych z wyborów powszechnych na 5-letnią kadencję) i Senatu (56 senatorów z wyborów pośrednich na 6-letnią kadencję). Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem powoływanym przez prezydenta. Partie polityczne to: Demokratyczno-Społeczna Partia Republikańska (założona w 1991), Mauretańska Partia na rzecz Odnowy (założona w 1991), Zgromadzenie na rzecz Demokracji i Jedności Narodowej (założona w 1991).

Do marca 2007 r. prezydentem kraju był pułkownik Ili uld Muhammad Fal, który został prezydentem po obaleniu swojego poprzednika Maawija uld Sid'Ahmad Taja, przebywającego wówczas na pogrzebie króla Arabii Saudyjskiej.

Wybory prezydenckie w marcu 2007 roku wygrał startujący jako niezależny, ale postrzegany zwykle jako popierany przez Wojskową Radę Sprawiedliwości i Demokracji polityk Sidi uld Szajch Abdallahi.

6 sierpnia 2008 w Mauretanii doszło do przewrotu wojskowego, w ramach którego zbuntowani oficerowie - kierowani przez szefa gwardii prezydenckiej Muhammada uld Abd al-Aziza obalili prezydenta kraju. Prezydent Sidi uld Szajch Abdallahi, premier Jahja uld Ahmad al-Waghaf oraz minister spraw wewnętrznych Muhammad uld Arzizim zostali zatrzymani przez grupę generałów, a następnie aresztowani. Przyczyną zamachu było zdymisjonowanie przez prezydenta szefa gwardii prezydenckiej - Muhammada uld Abd al-Aziza. Zbuntowani oficerowie poinformowali, że utworzyli Radę Państwa. Abd al-Aziz stanął na jej czele.

System partyjny i związkowy 

Partie polityczne: Demokratyczno-Społeczna Partia Republikańska (zał. 1991), Mauretańska Partia na Rzecz Odnowy (zał. 1991), Zgromadzenie na Rzecz Demokracji i Jedności Narodowej (zał. 1991). Wszystkie partie zostały założone w 1991 roku.

Geografia

Mauretania ma dostęp do Oceanu Atlantyckiego (linia brzegowa to 1200 km.) Większa część kraju to pustynia Sahara. Jedyną dużą rzeką która nie wysycha jest Senegal (graniczna). Najwyższe wzniesienie: Kidjat Idżdżil 915 m n.p.m.

Na południu kraju, w strefie Sahelu, częstym elementem krajobrazu są sawanny porośnięte akacjami (guma arabska). Ku północy stają się coraz suchsze, przechodząc stopniowo w pustynie.

Podział administracyjny 

Mauretania podzielona jest na 12 regionów administracyjnych i 1 dystrykt stołeczny. Regiony dzielą się dalej na 44 departamenty, noszące nazwy swoich stolic.

Historia 

W starożytności tereny współczesnej Mauretanii zamieszkiwane były przez plemiona Bafour - przodków współczesnej czarnej ludności z grup etnicznych Soninke i Imraguen. W średniowieczu Bafour zostali w znacznej części wyparci przez koczownicze plemiona berberyjskie. W XI-XII wieku Mauretania, rządzona przez dynastię arabskich Almorawidów, była znaczącym państwem, potem podległa sułtanowi Maroka. W XV wieku na wybrzeżach powstały faktorie handlowe Portugalczyków, później także Holendrów, Francuzów i Brytyjczyków, którzy wzajemnie rywalizowali o wpływy w regionie. Od 1903 protektorat, a następnie kolonia francuska, od 1960 niepodległa republika.

Gospodarka 

Mauretania jest ubogim krajem rolniczym. Państwo to jest bardzo słabo rozwinięte (do końca lat 60. — koczownicze pasterstwo), silnie uzależnione od pomocy zagranicznej (gł. kapitał francuski). Podstawą gospodarki jest rybołówstwo (w latach 70. i 80. — górnictwo rud żelaza i miedzi). Roczne połowy morskie to ponad 90 tys. ton (głównie sardynki i tuńczyk).

• Wskaźniki gospodarcze: (2007)
  • PKB: 1,6 mld $
  • PKB na 1 mieszkańca: ...
  • Tempo wzrostu gospodarczego: 3%
  • Inflacja: 7,0%
  • Stopa bezrobocia: 20,2%

Przemysł i górnictwo 

W 2006 roku Mauretania dołącza do państw eksportujących ropę naftową. Państwo z podmorskich złóż na swoim terytorium ma wydobywać 27 mln baryłek ropy rocznie. Dochody z eksportu będą sięgać 1,7 mld USD.

Poza tym Mauretania posiada złoża rud żelaza, rud miedzi, złota i gipsu.

Rolnictwo

Uprawy 

proso, sorgo, ryż, kukurydza

Hodowla

bydło, owce, kozy

Handel 

Mauretania głównie importuje maszyny i materiały budowlane. Eksportuje ryby, ropę naftową i złoto.

Transport 

• długość dróg utwardzonych: 901 km (2002)
• główne porty lotnicze: Nawakszut, Nawazibu
• główne porty morskie: Rosso, Gouraye

Demografia 

Ponad 80% ludności to Maurowie (ludność pochodzenia arabskiego-berberskiego). Nad rzeką Senegal mieszkają ludy murzyńskie (Wolofowie, Tukulerzy, Soninke, Fulanie). Główną religią państwa jest islam. Przyrost naturalny 32,1‰ (2003), przy bardzo wysokim wskaźniku urodzeń 49,6‰ (1991); w północnej i wschodniej części kraju ludność skupiona w nielicznych oazach. W dolinie rzeki Senegal średnia gęstość zaludnienia ponad 10 mieszkańców na km², średnia gęstość zaludnienia kraju 2 mieszkańców na km2 (1992). Susza lat 70. i 80. spowodowała masową wędrówkę ludności koczowniczej do miast (1963 Nomadowie stanowili 83% ogółu ludności). Ludność miejska 39%; gł. m. poza stolicą to Nawazibu i Kajhajdi, z rolnictwa utrzymuje się ok. 60% ludności.