Wszystko - Szympans

Strona startowa
Kontakt
Księga gości
Technika
Historia
Astronomia
Podział administracyjny
Państwo
Muzyka
Zwierzęta
=> Lew
=> Tygrys
=> Tyfrys Bengalski
=> Tygrys Syberyjski
=> Gepard
=> Wilk
=> Zebra
=> Zebra bezgrzywa
=> Zebra górska
=> Zebra Grevy'ego
=> Zebra stepowa
=> Surykatka
=> Szympans
=> Szympans Zwyczajny
=> Szympans karłowaty, bonobo
=> Goryl
=> Goryl wschodni
=> Goryl zachodni
=> Goryl nizinny
=> Goryl górski
Rośliny
Mitologia
Malarstwo
Wrestling
Piłka Nożna
Zespół muzyczny
Film
Kabaret
Partia Polityczna
Polityka
Siły Zbrojne, Wojsko
Zasoby naturalne
Medycyna
Papież
Religia, Związek wyznaniowy
Firma, Przedsiebiorstwo, Koncern, Korporacja, Spółka
Serial Telewizyjny, Telenowela
Hutnictwo
Plemię, Wielkie Plemię
Wieżowiec
Rolnictwo
Czasopismo, Gazeta
Święci, Błogosławieni i Słudzy Boży
Literatura
Miasto, Wieś, Osada
Pisarz; Poeta; Dramaturg
Imię
Książęta, Królowie,Cesarze, Prezydenci, Premieerzy, Ministrowie, Politycy
Rody,Dynastie
Gra komputerowa
Kościół (budynek) i Cerkiew (budybek)
Narkotyk
Transatlantyk (statek)
Fantastyka
Chemia
Fundacja
Skoki Narciarskie
Zamek, pałac
Stadion, Hala
Wielka Rzeczpospolita
Chorby
Sporty Walki, sztuki walki
Reality Show
Synagoga
Ankiety
Portal Internetowy, Strona intrnetowa
Organizacja, początki, początki,teologia i liturgia
Aktor, Muzyk, Kompozytor, Producent filmowy, Producent muzyczny, Dialogista
Uniwersytet, Politecjnika, Akademia, Szkoła wyższa
Album, Singiel
Filozofia
Telewizja publiczna, Telewizja
Patriarcha
Matematyka, Logika
Język (mowa)
Kopalnie
Prawo
Informatyka
Szkoła Podstawowa, Gimnazjum, Liceum Ogólnokrzałcące, Technikum, Zasadnicza Szkoła Zawodowa, Liceum Profilowane
Dziennikarz, Publicysta,
Fizyka
Biologia
Ekonomia
Elektrownia, Elektrociepłownia, Ciepłownia
Zakon
Charakterystyki postaci
Psychologia, Psychiatria, Seksuologia
Komiks
Rzemiosło
Fikcyjne Organizacje i Organy władzy
Skala Termometryczna
Gatunek Muzyczny
Fikcyjne Konflikty zbrojne i bitwy
Waluta
Zawód
Architektura
Inżynieria
Plac, Rynek
Meczet
Kopalnia
Cmentarz, Kirkut, Mizar
Klasztor, Monastyr, Ławra, Klasztor buddyjski
Pisarz, Poeta, Dramaturg
Boks
Karty do gry



 
Szympans (Pan) – rodzaj dużej, człekokształtnej małpy wąskonosej z rodziny człowiekowatych, obejmujący dwa odrębne gatunki: szympans zwyczajny (Pan troglodytes) i szympans karłowaty (Pan paniscus) zwany również bonobo. Obydwa gatunki są najbliżej spokrewnione z rodzajem Homo. Karol Linneusz w swojej pracy Systema Naturae (10th edition, 1758) zaklasyfikował szympansa w rodzaju Homo pod nazwą systematyczną Homo nocturnus – nocny człowiek. Dopiero w 1775 Blumenbach wprowadził nazwę Pan troglodytes.

Nazwą szympans określa się zarówno rodzaj Pan jak i każdego z przedstawicieli obydwu gatunków. W artykule przyjęto nazwę szympans dla Pan troglodytes oraz bonobo dla Pan paniscus.

Występowanie

Terenem naturalnego występowania obydwu gatunków jest zachodnia i środkowa Afryka równikowa – od Sierra Leone i Gwinei przez dorzecze Kongo do Jeziora Tanganika i Jeziora Wiktorii. Żyją w dżunglach, na sawannie oraz w górskich lasach.

Charakterystyka 

Typową cechą zachowania szympansów jest budowa gniazd, umieszczonych na drzewie od 5 do 40 m nad ziemią. Zbudowane są z powyginanych i połamanych gałęzi splecionych tak, że tworzą one platformę, pokrywaną następnie drobnymi gałązkami. W porze deszczowej wędrujące zazwyczaj szympansy budują dzienne gniazda, w których spędzają większość czasu. Resztę poświęcają na poszukiwanie rozmaitego pożywienia w pobliżu dolnego piętra lasu. Gromady szympansów mają skomplikowaną organizację społeczną. Rozpraszają się w poszukiwaniu pokarmu lub "zaopatrują się" na określonym, stałym obszarze. Szympans, uważany za najbardziej ekspresyjne ze zwierząt, okazuje uczucia wieloma gestami i minami. Wydęcie warg w odruchu zaciekawienia lub niesmaku można porównać do wyrażanych w podobny sposób przez człowieka sceptycyzmu lub wątpliwości. Uśmiech oznacza zadowolenie. Kiedy jest zamyślony lub zaniepokojony przybiera najmniej dramatyczną ze wszystkich min. Szympansowi, jakby uśmiechniętemu od ucha, do ucha wcale nie jest do śmiechu, przeciwnie, jest wtedy najprawdopodobniej strapiony lub nieszczęśliwy. Małe szympansy znajdują się w centrum uwagi stada. Często inne młode opiekują się nimi równie troskliwie jak matki. Szympansy zaczynają się wzajemnie pielęgnować w wieku około 10 miesięcy. Żyją do 40 lat.

Wielkość i wygląd 

Wzrost – samiec do 170 cm, samica do 130 cm
waga – samiec do 70 kg, samica ok. 50 kg

Futro zwykle czarne, z wiekiem siwieje, a u starych osobników włosy wypadają (łysieją). Twarz nieowłosiona.

Przeciętny bonobo jest nieco mniejszy, ma bardziej smukłe ciało, dłuższe kończyny i ciemniejszą sierść.

Młody samiec P. troglodytes
Bonobo

Ewolucja

Oba te gatunki, według datowania genetycznego, rozdzieliły się około 1,5-3 mln lat temu. Badania kodu genetycznego prowadzone przez Mary-Claire King (1973) oraz Matthew Hahna i jego zespół (2006) wykazały, że DNA szympansów różni się od ludzkiego zaledwie o ok. 6% (wg Mary-Claire King nawet mniej). Pojawiły się nawet głosy, że obydwa gatunki powinny być zaliczone do rodzaju Homo, ponieważ w przypadku innych gatunków zwierząt systematycy podejmowali decyzje o przeklasyfikowaniu do wspólnego rodzaju zwierząt bardziej różniących się od siebie niż człowiek różni się od szympansów. Szympansy oddzieliły się od ewolucyjnej linii Homo ok. 6-4 mln lat temu (Groves, 2001).

Gatunki

  • szympans zwyczajny (Pan troglodytes) – żyjące w lasach Afryki Równikowej
  • szympans karłowaty, bonobo (Pan paniscus) – niekiedy traktowany jedynie jako podgatunek. Występuje w dorzeczu Konga. Jest mniejszy i ciemniejszy od poprzedniego.
Dzisiaj stronę odwiedziło już 4 odwiedzający (300 wejścia) tutaj!
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja