Platforma Obywatelska (PO) – polska, centroprawicowa partia polityczna założona 24 stycznia 2001 (zarejestrowana 5 marca 2002 jako Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej) przez Andrzeja Olechowskiego, Macieja Płażyńskiego z AWS i Donalda Tuska z Unii Wolności. Ideologię partii można określić jako konserwatyzm oraz chadecję. Obecnie partia tworzy koalicję rządzącą wspólnie z Polskim Stronnictwem Ludowym.

Program polityczny 

Program Platformy opiera się na hasłach liberalizmu gospodarczego oraz konserwatyzmu i chrześcijańskiej demokracji. PO opowiada się oficjalnie za zwiększeniem roli Parlamentu Europejskiego w strukturach UE.

Według PO fundamentem cywilizacji Zachodu jest biblijny Dekalog, zaś państwo nie może pozwalać, by łamano zawarte w nim zasady, co według partii jest pozbawianiem godności i praw innych osób. Według programu partii zadaniem Państwa jest roztropne wspieranie rodziny i tradycyjnych norm obyczajowych, służących jej trwałości i rozwojowi.

Sztandarowym hasłem partii dotyczącym gospodarki jest wprowadzenie podatku liniowego. Platforma chce utrzymać obowiązkową składkę ubezpieczeniową. Partia sprzeciwia się prywatyzacji szpitali i szkolnictwa. Partia postuluje dalsze regulowanie rynku paliw oraz koncesjonowanie wybranych branż. Platforma popiera zwiększanie akcyz, np. w budżecie partii na 2008 rok akcyza na tytoń wzrośnie o 23,3% (co wynika z regulacji UE).

Platforma popiera wprowadzenie zasady wyborów większościowych z jednomandatowymi okręgami wyborczymi do Sejmu, zmniejszenie liczby posłów w Sejmie, likwidację Senatu lub przekształcenie go w izbę korporacyjną składającą się przedstawicieli samorządu, świata nauki, gospodarki i Kościoła a także daleko idące ograniczenie immunitetu parlamentarnego.

Partia sprzeciwia się wprowadzaniu w prawie rejestrowanych związków partnerskich lub legalizacji małżeństw osób tej samej płci.

Ponadto PO przeciwna jest legalizacji eutanazji, zmianom w prawie dotyczącym przerywania ciąży i legalizacji tzw. "miękkich narkotyków", a także planom przywrócenia kary śmierci.

PO najczęściej postuluje: likwidację bądź łączenie jednostek organizacyjnych w administracji w celu ograniczenia kosztów (tzw. tanie państwo), współpracę z UE, uproszczenie i zmniejszenie niektórych podatków, w zakresie na jaki pozwala prawo unijne, dalszą prywatyzację przedsiębiorstw państwowych, zniesienie poboru do wojska, walkę z bezrobociem i wprowadzenie armii zawodowej, wprowadzenie częściowej odpłatności za studia państwowe (z pozostawieniem państwowego finansowania systemu stypendialnego) oraz upublicznienie wszystkich teczek peerelowskich służb specjalnych.

Platforma Obywatelska jest przeciwna także tzw. dwuczłonowej władzy wykonawczej dlatego popiera wprowadzenie systemu kanclerskiego lub prezydenckiego.

Historia PO 

Platforma Obywatelska powstała w styczniu 2001 roku z inicjatywy Andrzeja Olechowskiego, Donalda Tuska i Macieja Płażyńskiego na fali sukcesu politycznego, jakim było uzyskanie przez Olechowskiego ponad 17% głosów w wyborach prezydenckich w październiku 2000. Do jej powstania przyczyniły się także konflikt Płażyńskiego z liderem AWS Marianem Krzaklewskim oraz porażka Tuska z Bronisławem Geremkiem w wyborach nowego przewodniczącego UW. Platforma miała stanowić całkowicie nowy ruch społeczny, oddolny i samorządowy, odcinający się od związków z dotychczasowymi partiami politycznymi. Założyciele partii początkowo chcieli zarejestrować partię pod nazwą "Platforma Obywatelska", jednak wyprzedził ich znany działacz polityczny Adam Słomka z Antyliberalnej Platformy Konfederacja Polski Niepodległej – Obóz Patriotyczny, rejestrując w sądzie własną Platformę Obywatelską. Z tego powodu założyciele partii musieli dodać do nazwy człon "RP".

Platformę zasilili z początku dawni działacze Unii Wolności o poglądach liberalnych, a także pojedyncze osoby z AWS oraz wielu niezwiązanych z dotychczasową polityką. Szerszy przypływ osób z AWS rozpoczął się po 18 marca 2001, gdy decyzję o starcie w wyborach parlamentarnych z listy PO podjęło SKL. Po wyborach większość działaczy Stronnictwa (w tym m.in. Jan Rokita i Bronisław Komorowski) przystąpiła do budowania partii politycznej o nazwie Platforma Obywatelska. W maju i czerwcu 2001 odbyły się prawybory mające ustalić kolejność kandydatów na listach wyborczych – było to pierwsze tego typu przedsięwzięcie w Polsce. PO była pierwszą partią w Polsce, która zdecydowała się na tego typu selekcję kandydatów (w ten sposób odpadli od partii tacy działacze jak np. Piotr Żak). Przy okazji kolejnych wyborów odstąpiono jednak od tej praktyki. Porozumienie o starcie z list PO podpisała również nieuczestnicząca w prawyborach Unia Polityki Realnej, której kandydaci nie uzyskali jednak w wyborach ani jednego mandatu.

W kwietniu 2003 roku z szefostwa zrezygnował Maciej Płażyński. Nowym przewodniczącym został Donald Tusk.

Od września 2003 roku partia zanotowała znaczny wzrost notowań w sondażach, co po części tłumaczy się popularnością głównego śledczego Komisji Sejmowej ds. Rywina – reprezentanta PO Jana Rokity.

W grudniu 2006 partia prowadziła rozmowy o połączeniu z Partią Centrum, do czego jednak nie doszło.

Wybory samorządowe 

2002 W wyborach samorządowych 2002 roku Platforma zawarła ogólnokrajowy sojusz z PiS. Obie partie startowały razem do sejmików wojewódzkich (z wyjątkiem województwa mazowieckiego). Łącznie POPiS uzyskał wówczas ok. 16% głosów w wyborach. Po wyborach PO współrządziła w kilku sejmikach (m.in. na Mazowszu, Małopolsce i Pomorzu). Za duże niepowodzenie partii uznano przegraną Andrzeja Olechowskiego w wyborach na prezydenta Warszawy. Do sukcesów można zaś zaliczyć dobry wynik kandydatów partii w Gdańsku, Poznaniu, Koszalinie, Wrocławiu i Opolu.

W wyborach samorządowych 2006 na poziomie wojewódzkim Platforma uzyskała najlepszy wynik w skali ogólnopolskiej (około 29% głosów), co dało jej łącznie 186 mandatów w sejmikach. W większości województw (poza pomorskim) utworzyła bloki z Polskim Stronnictwem Ludowym, w 11 także z Krajową Partią Emerytów i Rencistów, nadto z innymi regionalnymi ugrupowaniami (w tym Mniejszością Niemiecką i Ruchem Autonomii Śląska). Z list Platformy Obywatelskiej startowali także i uzyskali mandaty członkowie Forum Liberalnego oraz stowarzyszenia Młodzi dla Młodych. Po wyborach Platforma współtworzy koalicje w 14 województwach, obsadziła po 10 stanowisk marszałków i przewodniczących sejmików. W wyborach bezpośrednich kandydaci rekomendowani przez partię wygrali m. in. w takich miastach, jak Warszawa, Gdańsk, Szczecin, Wałbrzych, Lublin, Białystok, Bytom, Gliwice, Opole.

Wybory parlamentarne 

W wyborach do Sejmu IV kadencji, które odbyły się 23 września 2001, Platforma brała udział jako komitet wyborczy wyborców, zajmując 2. miejsce, zdobywając 12,68% głosów i 65 mandatów (co było wynikiem niższym niż wiosenne sondaże dające temu ugrupowaniu ok. 18% poparcia). W grudniu 2001 z klubu parlamentarnego PO wystąpili posłowie związani z Arturem Balazsem, którzy założyli nową marginalną organizację - SKL-RNP (8 mandatów). W wyborach do Senatu Platforma startowała w ramach komitetu Blok Senat 2001, uzyskując zaledwie 1 mandat (na 15 zdobytych przez komitet). 2 kandydatów PO wygrało odbywające się w trakcie kadencji wybory uzupełniające.

W wyborach parlamentarnych w 2005 PO zdobyła 24,14% głosów, co dało jej 2. miejsce, 133 mandaty poselskie i 34 senatorskie. Przez długi czas sondaże dawały jednak tej partii zwycięstwo.

W przyspieszonych wyborach parlamentarnych w 2007 roku Platforma zdobyła, według oficjalnych danych 41,51%, wygrywając wybory i wyprzedzając Prawo i Sprawiedliwość. Partia obsadziła w Sejmie VI kadencji 209 posłów i 60 senatorów. Po wyborach, oficjalnym kandydatem partii na premiera został Donald Tusk.

Wybory do PE

13 czerwca 2004 PO wygrała wybory do Parlamentu Europejskiego zdobywając 24,1% i najwięcej, bo 15 spośród 54 mandatów. Najlepszy indywidualny wynik w kraju uzyskał były premier Jerzy Buzek, którego zaproszenie na listę wiele osób uznawało za kontrowersyjne.

Wybory prezydenckie 

W wyborach prezydenckich jako kandydat Platformy wystartował lider partii Donald Tusk. Zdobył on 36.33% głosów w pierwszej turze, zajmując 1. miejsce. W drugiej turze uzyskał 45,96% głosów – przegrał tym samym z Lechem Kaczyńskim, który zdobył 8.08 punktów procentowych więcej.

Komitet Honorowy PO 

Przed wyborami parlamentarnymi w 2007 roku, Platforma Obywatelska przedstawiła swój Komitet Honorowy. Jego przewodniczącym został Władysław Bartoszewski, a w jego składzie znaleźli się także:

• Filip Bajon - reżyser
• Artur Barciś - aktor
• Marcin Baszczyński - piłkarz
• Andrzej Blikle - cukiernik
• Iwo Byczewski - b. ambasador RP w Belgii
• Zbigniew Ćwiąkalski - prawnik
• Dariusz Dziekanowski - trener piłkarski
• Norbert Dudziuk - piosenkarz
• Tomasz Frankowski - piłkarz
• Iwona Guzowska - bokserka
• Tomasz Iwan - piłkarz
• Tomasz Karolak - aktor
• Cezary Kucharski - menadżer piłkarski
• Paweł Kukiz - piosenkarz
• Janusz Kupcewicz - trener piłkarski
• Antoni Libera - pisarz
• Tomasz Lipiński - muzyk rockowy
• Włodzimierz Lubański - menedżer piłkarski
• Olaf Lubaszenko - aktor
• Jacek Łaszczok - piosenkarz
• Piotr Machalica - aktor
• Anna Nehrebecka - aktorka
• Marian Opania - aktor
• Zbigniew Preisner - kompozytor
• Urszula Sipińska - piosenkarka
• Grzegorz Skrzecz - b. bokser
• Tomasz Stockinger - aktor
• Andrzej Strzelecki - aktor
• Danuta Szaflarska - aktorka
• Janusz Tylman - kompozytor
• Krzysztof Włodarczyk - bokser
• Leszek Wójtowicz - poeta
• Wiktor Zborowski - aktor
• Andrzej Zoll - prawnik

Ponadto Platformę Obywatelską popierają m.in.: Krzysztof Skiba, Joanna Bartel, Joanna Brodzik, Rudi Schuberth (osoby z Komitetu Honorowego Poparcia Donalda Tuska i PO z 2005 roku), Anna Mucha (radna PO w latach 2002-2006), Edyta Herbuś, Szymon Wydra (miał znaleźć się w KH PO w 2007 roku) oraz Dorota Rabczewska (oficjalnie poparła Platformę podczas kampanii wyborczej w 2007 roku).

Struktura i działacze

Aktualny zarząd PO

• Donald Tusk - przewodniczący, prezes Rady Ministrów (były wicemarszałek Senatu, były wicemarszałek Sejmu)
• Bronisław Komorowski - wiceprzewodniczący, marszałek Sejmu (były minister obrony narodowej, były wicemarszałek Sejmu)
• Waldy Dzikowski - wiceprzewodniczący
• Hanna Gronkiewicz-Waltz - wiceprzewodnicząca, prezydent Warszawy (była prezes NBP)
• Jacek Saryusz-Wolski - wiceprzewodniczący (były wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego)
• Tomasz Tomczykiewicz - wiceprzewodniczący
• Grzegorz Schetyna - sekretarz generalny, wiceprezes Rady Ministrów, minister spraw wewnętrznych i administracji
• Mirosław Drzewiecki - skarbnik, minister sportu i turystyki
• Zbigniew Chlebowski - przewodniczący klubu parlamentarnego
• Urszula Augustyn
• Jarosław Gowin
• Cezary Grabarczyk - minister infrastruktury
• Sławomir Nitras
• Sławomir Nowak - sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
• Radosław Sikorski - minister spraw zagranicznych (były minister obrony narodowej)
• Bogdan Zdrojewski - minister kultury i dziedzictwa narodowego

Inni znani politycy Platformy 

• Marek Biernacki (były minister spraw wewnętrznych i administracji)
• Jerzy Buzek (były prezes Rady Ministrów)
• Ewa Kopacz - minister zdrowia
• Janusz Lewandowski (były minister przekształceń własnościowych)
• Stefan Niesiołowski - wicemarszałek Sejmu
• Julia Pitera - sekretarz stanu w Kancelarii Premiera
• Jan Rokita (były minister-Szef Urzędu Rady Ministrów, wycofał się z życia politycznego 14 września 2007)
• Andrzej Czuma
• Grzegorz Dolniak
• Paweł Graś
• Antoni Mężydło
• Konstanty Miodowicz
• Janusz Palikot   
• Jarosław Wałęsa

Przewodniczący Platformy Obywatelskiej

• Maciej Płażyński - od 18 października 2001 do 1 czerwca 2003
• Donald Tusk - od 1 czerwca 2003

Klub parlamentarny 

Przewodniczący klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej

• Maciej Płażyński - od 18 października 2001 do 9 kwietnia 2003
• Donald Tusk - od 9 kwietnia 2003 do 1 czerwca 2003
• Jan Rokita - od 1 czerwca 2003 do 5 listopada 2005
• Donald Tusk - od 5 listopada 2005 do 5 grudnia 2006
• Bogdan Zdrojewski - od 5 grudnia 2006 do 5 listopada 2007
• Zbigniew Chlebowski - od 5 listopada 2007

Wiceprzewodniczący klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej

• Andrzej Czerwiński
• Grzegorz Dolniak
• Waldy Dzikowski
• Elżbieta Łukacijewska
• Sławomir Rybicki

Organizacja młodzieżowa PO to Stowarzyszenie Młodzi Demokraci

Galeria 

Poparcie

Wyniki Platformy Obywatelskiej w wyborach	Liczba głosów w poszczególnych wyborach	Poparcie dla PO w wyborach w 2001 w poszczególnych okręgach	Poparcie dla PO w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 w poszczególnych powiatach
Poparcie dla PO w wyborach w 2005 w poszczególnych okręgach	Poparcie dla PO w wyborach w 2007 w poszczególnych powiatach	Wzrost bezwzględnej liczby głosów oddanych na PO w wyborach 2007 w porównaniu z wyborami 2005	Głosy oddane na PO i PSL w poszczególnych powiatach w 2007