Plac – wolna, nie zabudowana przestrzeń miejska, zwykle w kształcie prostokąta lub kwadratu, ograniczona zabudową, ulicami, zielenią, przeważnie wyłączona z ruchu pojazdów. Często plac zdominowany jest przez charakterystyczną budowlę lub ich zespół (obiekty sakralne, gmachy użyteczności publicznej, zamki i pałace), a w jego obrębie znajdują się zazwyczaj pomniki, kolumny, fontanny, słupy ogłoszeniowe i inne obiekty małej architektury.
Większość placów miejskich jest miejscem koncertów, happeningów, demonstracji, wieców i innych wydarzeń o charakterze masowym, może też pełnić funkcję targowiska lub parkingu.
Pierwsze place powstały w miastach około 6000 lat temu jako miejsca wymiany handlowej. Główne place miast starożytnego Rzymu nosiły miano forum, natomiast Grecji – agory. W miastach średniowiecznych centralny plac, przy którym znajdował się ratusz, sukiennice, waga miejska itp. budowle i zbiegały się na nim główne drogi, nazywano rynkiem. Place publiczne w obecnej formie wywodzą się z renesansowych miast włoskich.
Największym placem publicznym na świecie jest plac Tian'anmen w Pekinie, którego powierzchnia wynosi 0,44 km².
Określenie plac odnosi się także do różnych wydzielonych, w różny sposób zagospodarowanych, miejsc (np. plac budowy, plac zabaw).
Plac publiczny
(Piazza del Duomo w Mediolanie)
Rynek miasta średniowiecznego
(Rynek w Piotrkowie Trybunalskim)
Rynek wrocławski z ratuszem i blokiem zabudowy śródrynkowej
Rynek – plac wytyczany w centrum miast od średniowiecza do XIX w. Rynek był przestrzenią wymiany handlowej i miejscem, w którym zbiegały się drogi prowadzące do miasta. Lokalizowano przy nim siedzibę władz municypalnych (ratusz), a w jego pobliżu najczęściej także główną świątynię miasta. Na terenach dzisiejszej Polski układ przestrzenny rynku, jego funkcja i zadania związane były z przyjęciem prawa niemieckiego (najczęściej magdeburskiego). Inne zabudowania typowe dla rynków to sukiennice, kramy i ławy chlebowe, waga, a także pręgierz i studnia.
Rynki były najczęściej wytyczane na planie czworokąta, choć niektóre z nich posiadają np. formę trójkąta (w Białymstoku, Jaworznie, Brodnicy, Łowiczu), bądź rozszerzającej się ulicy (Środa Śląska, Niemodlin). Od czasów renesansu projektowano niekiedy symetryczne rynki wielokątne (np. sześciokątny rynek w Krynkach, ośmiokątny rynek Nowego Miasta w Łodzi)
Słowo rynek pochodzi od niemieckiego terminu Ring (dosł. "pierścień"), który pojawił się na ziemiach polskich wraz z przeprowadzanymi lokacjami na prawie niemieckim. Niemieckim odpowiednikiem słowa rynek jest jednak Markt bądź Marktplatz. Ring oznacza specyficzny rodzaj rynku z umieszczonym po środku blokiem zabudowy.