Jęczmień (Hordeum L.) - rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych. W zależności od podziału wyróżnia się od 20 do 25 gatunków tego rodzaju traw jednorocznych lub trwałych. Pochodzi ze stref umiarkowanych półkuli północnej.

Charakterystyka

Owoce

Ziarniaki, które zawierają duże ilości skrobi. Ziarniak ma kształt wydłużony, okryty plewkami, pomarszczony. Plewka ma barwę słomkową.

Zastosowanie

• Roślina uprawna - gatunki uprawne stanowią jedno z najstarszych i najważniejszych zbóż (piąte co do wielkości uprawy na świecie). Największym producentem jęczmienia jest Rosja. Najstarsze znane dowody na uprawę jęczmienia pochodzą z Bliskiego Wschodu i są datowane na VII tysiąclecie p.n.e. W stanie dzikim występuje w całej strefie umiarkowanej półkuli północnej i Ameryki Południowej. Znajduje zastosowanie w browarnictwie i do produkcji kasz. Jęczmień jest także rośliną pastewną. Krótki okres wegetacji rośliny wynoszący 90 dni umożliwia uprawianie jej na terenach o chłodniejszym klimacie, a specjalnie wyhodowana odmiana o okresie wegetacji wynoszącym 55 dni, także na obszarach dalekiej północy. Niektóre odmiany jęczmienia są roślinami ozdobnymi (jęczmień grzywiasty) lub chwastami (jęczmień płonny).

Systematyka 

Pozycja w systemie Reveala 

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Juncanae Takht., rząd wiechlinowce (Poales Small), rodzina wiechlinowate (Poaceae (R. Br.) Barnh.), podrodzina jęczmieniowe (Hordeoideae Burmeist.), plemię jęczmieniowe (Hordeeae Kunth ex Spenn.), podplemię Hordeinae (Hordeinae Dumort.), rodzaj jęczmień (Hordeum L.).

Gatunki flory Polski, gatunki uprawiane u nas oraz efemerofity

• jęczmień dwurzędowy (orkisz, płaskur) (Hordeum distichum) - uprawiany, wyróżnia się podgatunek:
  • jęczmień zwisły (Hordeum distichum ssp. nutans)
• jęczmień grzywiasty (Hordeum jubatum) - efemerofit
• jęczmień płonny, j. płony (Hordeum murianum) - efemerofit
• jęczmień zwyczajny, j. wielorzędowy (Hordeum vulgare) - uprawiany, wyróżnia się podgatunki:
  • jęczmień czterorzędowy (Hordeum vulgare ssp. tetrastichon)
  • jęczmień sześciorzędowy (Hordeum vulgare ssp. hexastichon)
• Jęczmień żytni (Hordeum secalinum syn. H. nodosum) - efemerofit
• Hordeum bulbosum - efemerofit
• Hordeum marinum syn. H. maritimum - efemerofit
• Hordeum zeocrithon - efemerofit

Inne gatunki

• jęczmień dziki (Hordeum spontaneum)
• jęczmień trójwidlasty (Hordeum trifurcatum)